Van 2010 – 2014 is Stichting Agrodome partner in het door de EU medegefinancierde INTERREG IVb project CAP’EM.

 

logo-CAPEMEcologische bouwmaterialen ontwikkelen en promoten

Het CAP’EM (Cycle Assessment Procedure for Eco-Materials)-project is een Noord-West Europees programma voor het bevorderen van de productie, verspreiding en het gebruik van ecologische bouwmaterialen. In CAP’EM wordt de expertise vanuit 5 landen samen gebracht. Stichting Agrodome is de Nederlandse partner in dit project. De provincie Gelderland is één van de ondersteuners en samenwerkingspartners in dit project.

Waarom CAP’EM?

Ecologische bouwmaterialen leveren een effectieve en blijvende oplossing voor de milieuproblemen waarvoor de bouwsector zich gesteld ziet. Het kan in de praktijk echter moeilijk zijn te bepalen of een bouwmateriaal ecologisch is, aangezien deze materialen zelden een door de industrie erkende certificering hebben. Hierdoor is het lastig hun prestaties op milieugebeid te vergelijken met die van traditionele bouwmaterialen. Dit blokkeertt de marktontwikkeling van ecologische bouwmaterialen.

Daarom is het noodzakelijk om een betrouwbaar beoordelingsinstrument te ontwikkelen, dat:

  • een eenduidige definitie geeft van ecologische bouwmaterialen en ze beschrijft in herkenbare taal,
  • een degelijke kennisbank ontwikkelt ten behoeve van fabrikanten
  • de blijvende integratie van ecologische bouwmaterialen in de markt van conventionele  bouwmaterialen ondersteunt.

icon capem

De doelstellingen van CAP’EM

  • Het ontwikkelen van een gemeenschappelijke methode voor het opstellen van een levenscyclusanalyse, ten behoeve van het beoordelen van de milieu- en gezondheidseffecten van bouwmaterialen.
  • Het beoordelen en classificeren van een reeks materialen volgens deze nieuwe methode.
  • Eindgebruikers in staat stellen de sterke en zwakke punten van deze materialen te vergelijken, en technische en commerciële informatie te ontwikkelen voor de markt.
  • Het verspreiden van de beoordelingsresultaten van de geselecteerde bouwmaterialen.
materiaal cyclus

Het project brengt de deskundigheid van partnerorganisaties uit heel Noord-West-Europa samen

  • Frankrijk: CD2E, Fédération Nord des SCOP BTP  en Globe 21
  • België: VIBE
  • Duitsland: Handwerkskammer Münster (HWK)
  • Nederland: Stichting Agrodome
  • Groot-Brittannië: Association of Community Rail Partnerships (ACORP), Business Support Kent (BSK) en Greenspec
overzicht deelnemende partners

CAP’EM onderdelen

Gemeenschappelijke methodologie Eco-materialen definiëren.
Hun ecologische geloofwaardigheid beoordelen.
Kennis- en demonstratiecentra Toepassingen van eco-materialen tonen.
Informatie over hun technische prestaties verzamelen.
Informatieknooppunt voor eco-materialen Website, casestudies, nieuwe producten,
opleidingen, workshops, events…

Definitie eco-materiaal

De CAP’EM partners hanteren de volgende definitie van “eco-materiaal” :
“Een ecologisch bouwmateriaal/product is een materiaal/product zonder zware negatieve milieugevolgen en zonder negatieve impact op de gezondheid.”

Kenmerken (met name):

  • (bijna) onuitputtelijke natuurlijke grondstoffen
  • geen / minimum aan chemische additieven
  • geen zware negatieve milieu-impact
  • geen negatieve impact op de gezondheid
  • geen petrochemische/synthetische bestanddelen

 

Eco-materialen beoordeeld

Een van de belangrijkste resultaten van CAP’EM zal een openbaar toegankelijke beoordelingsmethode voor ecologische bouwmaterialen worden. In de methode worden beoordelingswijzen gecombineerd die momenteel in heel Noordwest Europa worden toegepast, met als doel, een gemeenschappelijk gedragen en geharmoniseerde beoordelingsprocedure te ontwikkelen die gestructureerd is rond een LCA.

In de test/ontwikkelfase is gestart met 30 materialen, in de loop van het project wordt dit verder uitgebreid tot circa 150. Daarna zal de database verder groeien met producten. Bouwmaterialen als vlas en hennep voor isolatie, diverse platen zoals Ecoboard en Panterra, houtproducten, muurelementen, dakbedekkingen en natuurverven zijn te vinden in de database.

De database geeft van al die materialen aan wat hun impact is op het gebied van CO2, afval, gezondheidsrisico’s en uitputting van grondstoffen.


Wat is een LCA?

Een Levenscyclusbeoordeling (LCA) is een beoordeling van de milieu-impact van een product, proces of dienst, vanaf de winning tot en met de verwijdering, d.w.z. over de hele levenscyclus. De effecten op het milieu kunnen gunstig of ongunstig zijn, en omvatten ook de effecten op de menselijke gezondheid. Deze effecten staan ook bekend als de ‘ecologische voetafdruk’ van een product of dienst.

Bij een LCA gaat het om het verzamelen en beoordelen van de kwantitatieve data op de inputs en outputs van materiaal, energie en afvalstromen die verbonden zijn met de hele levenscyclus van een product, zodat de milieueffecten kunnen worden bepaald.

voorbeelden van bouwelementen met ecologische isolatie en materialen voor de afwerking

 

Expositiecentra

Naast het beoordelen van materialen is het bevorderen van de toepassing uiteraard erg belangrijk. Het CAP’EM project creëert hiervoor een netwerk van expositiecentra met vestigingen in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, België, Nederland en Duitsland. De centra worden door alle projectpartners in de eigen regio opgericht, meestal binnen de context van een significant nieuwbouw- of renovatieproject waarbij eco-bouwtechnieken worden gebruikt.

Elk centrum heeft een “showroom” gewijd aan leren, begrijpen en het verbeteren van vaardigheden. De centra stellen eindgebruikers en bouwprofessionals in staat  te leren over de nieuwste ecologische bouwmaterialen en de toepassingen van deze materialen in de praktijk.

 

 voorbeeld van een dakelement (CD2e Lille)voorbeeld van een muur met ecologische isolatiematerialen (CD2e Lille)

 

 

CAP’EM in Nederland

In Nederland komen expositiecentra in Agrodome, Wageningen; ICdubo, Rotterdam en een nog nader te ontwikkelen extra locatie in Gelderland.

Co-financiering van het CAP’EM project in Nederland door:

  • Provincie Gelderland
  • ICDubo
  • Accres, Apeldoorn
  • RDM/Hogeschool Rotterdam
  • Hogeschool Rotterdam
  • De Groene Stee
  • Forest@Design

 

Het CAP’EM project als onderdeel van Envireo