Ineke, ‘Niets staat bouwen met hout in de weg’. Dat klinkt als een oproep.

“Dat is het in feite ook. Die oproep is: ga aan de slag met nieuwbouw-en renovatie-opgaven bij publieke- en private opdrachten, waarbij bouwen met hout nadrukkelijk in de uitvragen is gesteld. Want op dit moment is slechts 2% houtbouw, wat mij betreft kan en moet dat zo snel mogelijk naar 20%. En gelukkig zien we al positieve bewegingen hier en daar. Zo wil de sociale woningbouw- en middenhuur-sector steeds meer fossielvrij bouwen, omdat bouwen met hout ook bijdraagt aan diverse beleidsagenda’s.

Het is te veel beleid om op te noemen, maar ze bieden allemaal volop kansen om met hout te bouwen. Zoals de agenda natuurinclusief bouwen, het Klimaatakkoord, het Programma Samen bouwen aan een Mooi Nederland, het Nationaal Programma Circulaire Economie 2023-2030, en nog veel meer.

Op mondiaal niveau draagt houtbouw bij aan de Sustainable Development Goals (SDG), en op Europees niveau is de EU-Green Deal interessant.”

Toch hoor je ook wel de vraag of de Wet- en regelgeving het bouwen met hout niet in de weg zit.

“Nee hoor. Deze vraag hoeft niet gesteld te worden. Bouwen met hout binnen de huidige wet- en regelgeving is goed mogelijk.”

Dat klinkt stellig. Is het dan niet zo dat – bijvoorbeeld – de Milieuprestatie Gebouwen (MPG) voor hout nu nog nadelig uitpakt, omdat de circulaire eigenschappen nog onvoldoende worden gewaardeerd?

“De MPG pakt op dit moment gunstig uit voor hout, het heeft voor hout een goede score. De MPG is nu 0,8 en gaat straks naar 0,5, misschien wel 0,4. Dit is straks een politiek besluit. Dus voor hout pakt het goed uit. Ook heeft de EU o.a. in de Construction Production Regulation (CPR) bepaald dat opgeslagen koolstof in materialen gaat meetellen voor een duurzame score. Dit is politiek afgesproken en wordt nu vertaald in regelgeving, en vervolgens in rekenmethodieken.

Bouwen met biobased materialen (en dus ook hout) moet ook gewoon goed in de berekeningen gewaardeerd worden. Denk daarbij aan de Life Cycle Analyses (LCA’s), die voor steeds meer houtproducten worden berekend en vervolgens met productkaarten in de Nationale Milieudatabase worden opgenomen. Die berekeningen moeten vervolgens ook transparanter. Standaardisatie en harmonisatie van de milieuberekeningen moet de norm worden en ook voor de niet-specialist uit te rekenen, te begrijpen en te controleren.”

We moeten onze blik en inspanningen dus minder richten op de politiek, en meer op de markt?

“Ja, en daar vragen de cijfers ook om: dat we in Nederland bij slechts 2% van de projecten houtbouw toepassen en 0,2% biobased (bron: EIB 2022) zet ons op een flinke achterstand t.o.v. andere landen om ons heen. Dat biedt een enorm groeipotentieel voor bouwers die met hout en biobased materialen bouwen.

En ik verwacht dat de vraag naar houtbouw de komende tijd alleen maar zal toenemen, want werken en wonen in een houten gebouw of woning is comfortabel en gezond. Het past letterlijk en figuurlijk als een warme jas. Hoe meer van deze gebouwen, des te grotere groep er wel eens binnenloopt en het ook zal overwegen. Dat heeft dan weer een positief prijseffect. En met het toepassen van integraal bouwen, modulair en industrieel, kunnen we de kosten nog zeker met 30% omlaag brengen. En mag de koper daar alsjeblieft dan een graantje van meepikken?”

Is die warme jas op warme dagen niet te warm?

“Nee, hout laat de warmte weliswaar snel ‘binnenkomen’, maar dat kan je weer neutraliseren door biobased isolatiemateriaal in te zetten. Het Nationaal Isolatie Programma maakt het mogelijk om te kiezen voor houtvezelisolatie. Maar degelijk duurzaam bouwen is veel meer dan een optelsom van zonnepanelen en hout. Net als bij conventioneel bouwen is dat een zaak van een goed bouwontwerp. Dus architectendoelgroep: wees je hiervan bewust en zorg dat je je kennis over gebruik van biobased materialen op orde hebt.

Een overzicht van biobased bouwmaterialen en goede projectvoorbeelden, is te vinden bij het kenniscentrum voor biobased en circulair bouwen van Stichting Agrodome. Zij hebben projecten en producten zichtbaar gemaakt op de kennisbank biobased en circulair bouwen. Een inspirerend voorbeeld is het Green Transformable Building in Heerlen. Een demontabel gebouw op de Woonboulevard, dat op maat wordt gemaakt op basis van de behoeften van de gebruikers.”