Het kost twee keer meer energie om de materialen te maken waarmee we een huis bouwen, dan om die woning te verwarmen. Toch focust de overheid zich alleen op isoleren als middel om energie te besparen tijdens het wonen. Op deze manier blijft de vermindering van de CO2-uitstoot in de bouw beperkt en zal Nederland het doel van 49 procent reductie in 2030 nooit halen.
De oplossing is simpel: “Gebruik biobased isolatiematerialen”, stelt Willem Böttger, lector Biobased Bouwen van Avans Hogeschool.
Dit opiniestuk van Willem Böttger, lector Biobased Bouwen, verscheen op 8 augustus in dagblad BN DeStem.
Foto: bouwmateriaal dat wordt vervaardigd uit mycellium (wortelachtige draden van een paddenstoel). Er wordt door Avans in het Mycelliumlab onderzoek verricht naar de toepassing van dit materiaal in de bouwsector.
Bouwagenda
Het kabinet werkt in het komende half jaar de hoofdlijnen uit van het terugdringen van de CO2-uitstoot. Om te voldoen aan de Parijse klimaatakkoorden zal Nederland de komende tijd bijna alle gebouwen moeten renoveren. De Taskforce Bouw heeft onder leiding van Bernard Wientjes een Bouwagenda opgesteld. Met het aanpakken van zeven miljoen woningen gaat het over niets minder dan een ‘revolutie in de bouw’. Onze woningen moeten duurzaam en klimaatbestendig worden. Ze zijn nu onvoldoende geïsoleerd en ze gebruiken nog te veel energie.
Ook is besloten dat we aanzienlijk minder aardgas moeten gaan gebruiken. Diederik Samsom maakt in opdracht van het kabinet een plan om een kwart van de woningen in 2030 aardgasvrij te hebben. Ook voor zijn traject is het belangrijk de energievraag te verlagen en verregaand te isoleren.
Vergeten
Beide initiatieven zijn duidelijk en zinvol, zo lijkt het. Maar uit recent onderzoek van Royal Institution of Chartered Surveyors (RICS) blijkt dat van alle CO2 die bij de bouw en bij het gebruik van een gebouw wordt uitgestoten, meer dan twee derde vrijkomt tijdens de bouw en bij het onderhoud. Minder dan een derde bij het verwarmen voor het tapwater. Hoe kunnen we dit belangrijke aspect vergeten bij het maken van onze toekomstplannen?
RICS is een 150 jaar oud toonaangevend instituut voor vastgoedprofessionals met 125.000 leden wereldwijd. Geen recalcitrante milieuclub dus. RICS heeft een zeer degelijke methode ontwikkeld om de totaal uitgestoten CO2 van gebouwen te bepalen over een periode van zestig jaar. Ze noemen hun aanpak: Whole Life Carbon Assessment Building Guidance. De grootste uitstoot van CO2, meer dan 69 procent, blijkt te zitten in de fysieke bouw, het onderhoud en de renovatie. Deze uitstoot komt vooral in de lucht bij de productie van materialen, bij het transport ervan en bij het verwerken op de bouw. Om deze belangrijke factor te verlagen moeten we dus zoveel mogelijk gebruikmaken van materialen met een kleine CO2-voetafdruk, die zo veel mogelijk lokaal worden geproduceerd. Die hebben een veel kortere CO2-terugverdientijd.
Geen spijt
Als we de nu gangbare isolatiematerialen blijven gebruiken, stoten we op korte termijn bij al die renovaties zoveel CO2 uit dat we de gewenste klimaatdoelen wellicht niet halen. Ik roep Diederik Samsom en Bernard Wientjes op het gebruik verplicht te stellen van lokaal geproduceerde isolatiematerialen met een kleine CO2-voetafdruk als cellulose, vlas, hennep, stro, kalkhennep, metisse, bio-foam, kurk en riet.
Van deze investering krijgen we geen spijt. Het levert een dubbele winst op. Minder energiegebruik voor het renoveren van woningen en minder energie om in een behaaglijke temperatuur te wonen. Met deze eenvoudige dubbelslag zetten we een veel grotere stap dan met de huidige plannen.
Willem Böttger is lector Biobased Bouwen aan het Centre of Expertise Biobased Economy, een samenwerking tussen Avans Hogeschool en HZ University of Applied Sciences.
Geef een reactie